Sztancowanie to jeden z ważnych procesów wykorzystywanych w introligatorstwie. Technika ta pozwala na nadanie pożądanego kształtu różnego typu przedmiotom, wykonanym przede wszystkim z takich materiałów, jak: papier, tektura czy karton. Proces ten znajduje szerokie zastosowanie w wielu branżach. Na czym polega sztancowanie i do wykonania jakich projektów jest najczęściej wykorzystywane?
Co to jest sztancowanie?
Sztancowanie to technika związana z branżą poligraficzną i introligatorską. Nazywane bywa czasem inaczej wykrawaniem. Dobrze oddaje to charakter tego procesu. Sztancowanie polega bowiem na wykrawaniu w danym materiale (najczęściej papierowym lub kartonowym) otworów lub dowolnych kształtów za pomocą specjalnego narzędzia, czyli tzw. wykrojnika, wyposażonego w nóż z ostrzem wyprofilowanym w odpowiedni sposób. Stanowi ono dobrą alternatywę dla stosowania drukarskiej gilotyny. Należy przy tym pamiętać, że ta druga technika pozwala wyłącznie na uzyskanie niezbyt skomplikowanych form, np. kwadratowych czy prostokątnych. W przypadku sztancowania nie ma takich ograniczeń. Bez problemu można dzięki niemu wyciąć nawet złożone i skomplikowane kształty, co sprawia, że znajduje ono o wiele szersze zastosowanie. Jego niewątpliwą zaletą jest też możliwość precyzyjnego odwzorowania form, które zostały stworzone w pierwotnym projekcie.
Warto wiedzieć, że sztancowanie ma dwa podstawowe typy:
- wykrawanie płaskie – najbardziej powszechna technika. Podczas tego procesu ostrza poruszają się w górę i w dół;
- wykrawanie rotacyjne – ciekawy zamiennik sztancowania płaskiego, który uważany jest za bardziej efektywny. W tym przypadku ostrza pracują w inny sposób – dochodzi do ich obracania się na cylindrze maszyny.
Sztancowanie często łączy się z innymi metodami introligatorskimi. Są to przede wszystkim: bigowanie, laminacja i perforowanie.
Do czego wykorzystuje się sztancowanie?
Sztancowanie jest niezwykle użyteczną techniką. Chętnie korzystają z niego firmy przygotowujące materiały marketingowe lub reklamowe, a także przedsiębiorstwa wytwarzające elementy dekoracyjne z papieru lub z kartonu. Dzięki wykrawaniu można bowiem w łatwy sposób poprawić walory estetyczne wielu przedmiotów. Warto zastosować je, tworząc m.in.: etykiety na opakowania, owijki, różnego typu nalepki, notesy, kalendarze, foldery reklamowe, zawieszki na klamki, ulotki, katalogi czy kartki okolicznościowe, np. świąteczne. Ciekawy kształt takich przedmiotów przyciąga uwagę potencjalnych odbiorców i sprawia, że stają się one dla nich bardziej atrakcyjne. Może się to przełożyć na wzrost zainteresowania i zaangażowania odbiorców produktami lub ofertą danej firmy, a co za tym idzie – na zwiększenie przez nią sprzedaży.
Ze sztancowania korzysta się też w produkcji artykułów biurowych. Wykrawanie pozwala na wykonanie np. wizytówek, teczek czy bindowanych skoroszytów. Oprócz tego technika ta stosowana jest w procesie wytwarzania opakowań jednostkowych. Wykorzystuje je m.in. przemysł spożywczy, kosmetyczny, farmaceutyczny i cukierniczy.
